طریقه ی ساخت کاغذ و کیفیت خوب یا بد آن :

ـ کاغذ ، بافتی از الیاف گیاهی است و مرغوبیت آن بستگی به مواد اولیه وچگونگی عمل آوری آن دارد.

ـ از نظر کیفیت , بهترین نوع کاغذها همیشه از الیاف کتان و پنبه بدست می آیند ،کاغذ ساخته شده از چوب کاج در جایگاه دوم و کاغذ نی شکر در ستون سوم  قرار می گیرد .

ـ کاغذ هم به مانند پارچه پشت و رو دارد . روی کاغذ آن طرفی است که در کارخانه کاغذ سازی به طرف نمد قرار می گیرد و صاف تر است . پشت کاغذ آن طرفی است که در کارخانه زیر کار است وروی آبکش قرار میگیرد .

به همین دلیل چاپ بر روی کاغذ ، با کیفیت بهتر و مرغوب تر خواهد بود .و باز هم چاپ رنگی بر طرف روی کاغذ نتیجه و خروجی بهتری دارد .

ـ جالب است بدانید که برای صاف کردن پشت کاغذ آن را از زیر نوردهای پرس براق عبور می دهند .این کار " ساتیناژ " نام دارد.

برای تشخیص پشت و روی کاغذ آن را برش می دهند ، بعد از برش ، لبه الیاف را  به سوی پشت کاغذ خم می کنند و اگر لبه کاغذ را با انگشتان لمس کنیم متوجه لبه دار بودن یک طرف آن می شویم .

ـ کاغذهای بهتر ، دارای مواد سلولوزی بیشتری هستند ، سفیدتر و شفاف ترند .کاغذ های نا مرغوب مواد چربی بیشتری دارند و رنگ آنها متمایل به زرد است .

کاغذ های نامرغوب  بیشتر با گذشت زمان و به ویژه بر اثر گرما، شکننده می شوند و ممکن است موریانه آنها را بخورد و کم کم از بین بروند .

ـ کاغذ های گلاسه بهترین ، با کیفیت ترین و مرغوبترین نوع کاغذ هستند که هر چه سنگین تر باشند ( یعنی گرماژ آنها بیشتر باشد) کیفیت چاپ روی آنها بهتر و عالی تر است .

معمولا" کارهای رنگی و یا اعلا و خاص را روی کاغذ گلاسه چاپ می کنند . هر چه مقدار و تعداد رنگها بیشتر باشد ، کاغذ گلاسه سنگین تری لازم است.

نکاتی در مورد چاپ روی کاغذ :

ـ سطح کاغذ دارای خواب یا راه است . به هنگام چاپ باید کاغذ طوری به ماشین خورانده شود که راه آن موازی محور سیلندر باشد و در صحافی کتاب باید خواب کاغذ موازی عطف کتاب باشد.

ـ هر گاه خواب یا راه کاغذ موازی عطف کتاب نباشد، برگ های کتاب حالت افتادگی ندارند بلکه به حالت ایستاده رو به بالا قرار می گیرندو خواننده آن را با فشار می خواباند ، در نتیجه کتاب زودتر فرسوده می شود.

ـکارخانه های کاغذ سازی در سراسرجهان  ، رول های کاغذ را بصورت ورق برش داده و سپس ورق های کاغذ را در اندازه‎های مختلف بریده و پس از بسته بندی در اختیار مصرف کنندگان قرار می دهند.

ـ راه بی راه کاغذ و مقوا را به دو صورت فلش و یاSG ) و (LG LG نشان داده می شود .

  (Long Grain) یعنی اینکه راه کاغذ موازی ضلع بلندتر است و ( Short Grain ) یعنی راه کاغذ موازی ضلع کوچکتر می باشد .

علامت نیزه هم روی لفاف کاغذ , نشان دهنده راه کاغذ است .یعنی اگر فلش موازی ضلع بزرگ تر باشد , راه کاغذ در جهت ضلع بزرگتر است و اگر فلش در امتداد ضلع کوچکتر کاغذ قرار گیرد , راه کاغذ , ضلع کوچکتر است .

ـ باید توجه داشت که راه کاغذ هنگام چاپ باید موازی محور سیلندر ماشین چاپ باشد بعنوان مثال اگر یک نوع کاغذ 70 × 100 برای ماشین 5/4 ورقی راه باشد , وقتی آن را از وسط نصف کنیم که در ماشین دو ورقی استفاده شود , بی راه وارد ماشین خواهد شد .

بنابراین بهتر است هنگام خرید کاغذ به راه و بی راه نسبت به ماشینی که قرار است آن را چاپ کند , آگاهی داشته باشیم .

ـ برای تشخیص راه یا خواب کاغذ چند روش معمول است ، از جمله :

1. کاغذ از طرف خواب آن خیلی راحت پاره میشود ولی اگر آن را با دست از طرف مخالف پاره کنیم ، مقاومت دارد و با نیروی بیشتری پاره می شود .
2. اگر دو نوار از لبه پایینی وکناری کاغذ ببریم و کنارهم بگذاریم آن نواری که به راه نیست ، لبه اش برمیگردد .

ـ یکی از مشخصه ها برای شناخت کاغذ ، گرماژ آن است . کاغذ تحریر 70 یا 80 گرمی و گلاسه 120 یا 135 گرمی واژه هایی آشنا در دنیای انتشارات هستند .

این گرماژ نشان دهنده وزن یک متر مربع از آن نوع کاغذ میباشد مثلا وزن یک متر مربع (cm 100 × cm 100)  کاغذ 80 گرمی 80 گرم است.

وزن کاغذ برش خورده از فرمول زیر تعیین میشود و بدست می آید و شما براحتی میتوانید با وزن نمودن دقیق کاغذ برش خورده گرماژ آنرا بدست آورید و محاسبه کنید. واحد طول و عرض در این فرمول سانتیمتر میباشد .

گرماژ کاغذ = (طول × عرض × تعداد برگ کاغذ) / (10.000.000 × وزن کاغذ به کیلوگرم)

فرمول بدست آوردن وزن هر برگ کاغذ A4 :

 وزن یک برگ کاغذ  A4به گرم = 10000 / (طول کاغذ× A4 عرض کاغذ  × ( A4 گرم کاغذ

وزن یک برگ کاغذ  A4به گرم 4.9896 = 10000 / (80  ×  29.7× 21)

با این فرمول وزن هر عدد کاغذ A4   80 گرم  4.9896 گرم می باشد .

500 × 4.9896 = 2.494 کیلو گرم

بنا براین هر بسته کاغذ 500 برگی 80 گرم A4  باید 2.49 کیلو گرم وزن داشته باشد . (حدوداً 2.5 کیلو)

ـ در کاغذ های کاربن لس ( NCR ) که به کاغذهای خودکپی مشهور هستند باید توجه شود که این کاغذها زمان مصرف دارند و پس ازتاریخ مصرف , حساسیت خود را ازدست می دهند.

بنابراین نباید در تیراژهای خیلی بالا چاپ نمود بلکه باید به اندازه مصرف چاپ نمود .